Ma túy tự chế: Cái chết được hít vào từng hơi thở

“Keo chó”, “ma túy cá sấu” – những cái tên nghe tưởng vô hại nhưng thực chất lại là “tử thần” giấu mặt, đang lặng lẽ tàn phá sức khỏe, tinh thần và cuộc sống của người sử dụng. Đây là những loại ma túy tự chế nguy hiểm, được tạo ra từ các hóa chất độc hại, dễ tìm thấy trong đời sống thường ngày. Sự dễ tiếp cận nhưng hậu quả kinh hoàng khiến loại ma túy này trở thành mối đe dọa mới đối với cộng đồng.

“Keo chó” – hóa chất dán gỗ biến thành chất gây nghiện

Nhận diện:
“Keo chó” – hay còn gọi là Dog X66 – thực chất là loại keo công nghiệp thường dùng để dán gỗ, giày dép, ống nhựa. Tuy nhiên, hiện nay, một số người – đặc biệt là giới trẻ – đã tự ý pha chế loại keo này với các dung môi hữu cơ như xăng, sơn để tạo thành chất gây nghiện nguy hiểm.

Khi hòa tan, hỗn hợp keo phát tán khí chứa các chất độc hại như Methylen clorid, Ethyl acetate, Toluene, Cyclohexane, Xylene... Đây là những dung môi có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng lên hệ thần kinh trung ương, thậm chí dẫn đến tử vong nếu sử dụng kéo dài.

Một thanh niên đang hít keo chó

Tác hại điển hình:

• Ảo giác, rối loạn nhận thức: Người hít “keo chó” thường xuyên sẽ xuất hiện ảo giác, thay đổi tâm lý bất thường, có hành vi hoang tưởng, dễ xâm hại bản thân hoặc người khác.

• Tổn thương não bộ: Việc hít dung môi độc hại khiến tế bào thần kinh bị hủy hoại không thể phục hồi, dẫn đến mất ý thức, lú lẫn, rối loạn vận động và sa sút trí tuệ.

• Hệ hô hấp và nội tạng bị hủy hoại: Người nghiện “keo chó” dễ mắc các bệnh mãn tính về phổi, gan, dạ dày, tim mạch. Nhiều trường hợp bị viêm gan hoại tử, viêm phổi, suy tim, thậm chí đột quỵ sau một thời gian sử dụng.

• Tăng nguy cơ tử vong đột ngột: Việc hít dung môi bay hơi trong điều kiện không kiểm soát có thể dẫn đến sốc độc, ngưng tim hoặc ngạt thở – đặc biệt với người có bệnh lý nền.

Cảnh báo:
Các bậc phụ huynh cần lưu ý: nếu phát hiện trong túi xách, ngăn bàn, gầm giường của con em có nhiều vỏ keo dán lạ, cần chủ động quan sát hành vi và tham vấn chuyên gia để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Mặt khác, ngay cả trong môi trường làm việc – như xưởng gỗ, xưởng giày dép – người lao động cũng cần đeo khẩu trang chuyên dụng, tránh hít phải hơi keo trong thời gian dài dẫn đến lệ thuộc hoặc ngộ độc mãn tính.

Ma túy cá sấu – “Krokodil” ăn mòn cả thể xác lẫn tâm hồn

Nhận diện:
“Krokodil” – còn được gọi là ma túy cá sấu – là loại ma túy tự chế có nguồn gốc từ Nga, xuất hiện từ đầu những năm 2000 và nhanh chóng lan rộng sang các nước châu Âu và châu Mỹ.

Người sử dụng tự điều chế Krokodil từ thuốc ho có chứa codein, trộn với xăng, sơn, phốt pho đỏ, i-ốt hoặc các dung môi hữu cơ, tạo thành dung dịch có màu nâu nhạt như caramen. Thành phần chính là Desomorphine – một dẫn xuất cực mạnh của morphin, có khả năng gây nghiện nhanh chóng và tàn phá cơ thể dữ dội.

Tác hại kinh hoàng:

• Thối rữa cơ thể – đúng nghĩa “ma túy ăn thịt người”: Người nghiện tiêm dung dịch Krokodil vào động mạch khiến vùng da xung quanh bị hoại tử, lở loét, cơ thịt phân hủy, để lộ xương. Đó là lý do loại ma túy này được đặt biệt danh “cá sấu” – vì da người nghiện sần sùi, tróc vảy và chết từng mảng như vảy cá sấu.

• Mất nhân tính, vô cảm: Biểu cảm trên gương mặt người nghiện hoàn toàn biến mất – ánh mắt trống rỗng, cử chỉ chậm chạp, mất khả năng kiểm soát hành vi. Trông họ như một “xác sống đang cử động” hơn là con người.

• Tuổi thọ ngắn ngủi: Theo ghi nhận của nhiều tổ chức y tế, người nghiện Krokodil có tuổi thọ trung bình chỉ từ 2–3 năm kể từ khi sử dụng loại ma túy này.

• Khó cai nghiện: Các bác sĩ chuyên khoa đánh giá Krokodil là một trong những chất gây nghiện mạnh nhất, khó cai nhất. Nếu heroin gây hội chứng cai kéo dài 5–10 ngày, thì Krokodil có thể kéo dài cả tháng với các cơn đau đớn khôn tả.

• Nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS: Việc dùng chung kim tiêm để tiêm chích Krokodil là con đường ngắn nhất dẫn tới lây truyền HIV, viêm gan B, C.

Cảnh báo cấp bách từ thực tiễn

Dù không phổ biến như heroin hay cần sa, ma túy tự chế như “keo chó” hay “cá sấu” đang len lỏi trong cộng đồng người trẻ nhờ đặc điểm rẻ tiền, dễ mua, dễ điều chế. Tuy nhiên, tác hại mà chúng gây ra còn khốc liệt hơn gấp nhiều lần.

Hiện tại, lực lượng chức năng gặp không ít khó khăn trong việc kiểm soát và phòng ngừa các loại ma túy tự chế, do chúng không nằm trong danh mục kiểm soát của nhiều bộ luật. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ từ gia đình, nhà trường, xã hội và hệ thống pháp luật để ngăn chặn từ gốc.

Hãy hành động trước khi quá muộn

• Đối với phụ huynh và nhà trường: Cần thường xuyên giáo dục, tuyên truyền, quan sát các dấu hiệu bất thường về hành vi, tâm lý, vật dụng cá nhân của học sinh.

• Đối với cơ quan chức năng: Cần cập nhật danh mục chất cấm, tăng cường kiểm soát hóa chất công nghiệp và các loại dung môi có nguy cơ bị lạm dụng.

• Đối với toàn xã hội: Cần nâng cao nhận thức, chia sẻ thông tin về ma túy mới nổi, tránh thờ ơ hoặc xem nhẹ những dấu hiệu ban đầu của việc sử dụng chất gây nghiện.

Ma túy tự chế đang là hiểm họa âm thầm nhưng tàn khốc. Hít một lần “keo chó” hay tiêm một liều Krokodil có thể là bước khởi đầu của bi kịch cả đời. Đừng để sự tò mò hoặc lời mời gọi của bạn bè đưa bạn hoặc người thân đến gần hơn với cái chết được gói trong hơi thở.