Tâm lý người sử dụng ma túy là vấn đề quan trọng và xuyên suốt trong quá trình nghiên cứu, tư vấn và điều trị cho người nghiện ma túy. Người sử đang sử dụng ma túy, người đang trong giai đoạn cắt cơn, người sau giai đoạn cắt cơn tâm lý không giống nhau, có nhiều thay đổi, có nhiều rối loạn đặc trưng điển hình ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm thần.
Dưới đây chúng tôi sẽ đi sâu trình bày tâm lý người đang sử dụng ma túy, tâm lý người đang trong giai đoạn cắt cơn và tâm lý người sau giai đoạn cắt cơn. Mỗi một giai đoạn sẽ chia thành những kỳ riêng lẻ để độc giả có thể tiện quan tâm theo dõi.
Kỳ 1: Tâm lý người đang sử dụng ma túy
Tâm lý người sử dụng ma túy sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như loại ma túy, thời gian sử dụng và liều lượng họ sử dụng hàng ngày. Mỗi lại ma túy sẽ tác động lên cơ thể tạo ra những phản ứng không giống nhau về cả mặt thể chất và tâm lý. Tuy nhiên ma túy gọi chung là các chất gây nghiện khi con người sử dụng chúng lâu dài dẫn đến lạm dụng, nghiện sẽ có những nét tâm lý đặc trưng như sau:
- Sự mâu thuẫn trong suy nghĩ và hành động, lời nói không đi đôi với việc làm, xuất hiện các biểu hiện tiêu cực.
Sự mâu thuẫn này được thể hiện trong việc họ luôn xuất hiện cảm xúc xấu hổ, tội lỗi và bất an khi mình sử dụng ma túy. Luôn muốn từ bỏ ma túy để làm lại cuộc đời nhưng khi thiếu ma túy, cơ thể xuất hiện hội chứng cai thì những người sử dụng ma túy lại không suy nghĩ được như vậy. Lúc này những người đang sử dụng ma túy sẽ suy nghĩ, tính toán và hành động làm sao để thỏa mãn được sự thèm nhớ ma túy đang thúc giục trong cơ thể. Những lúc bình thường người sử dụng ma túy luôn suy nghĩ về giá trị của bản thân, về những việc mình đã làm và cảm thấy hối hận, xấu hổ với mọi người nhưng khi cơ thể đòi hỏi phải có ma túy thì những người đang sử dụng lại chỉ suy nghĩ và hành động làm sao để có ma túy cho mình sử dụng ngay lúc này.
Những lúc không có ma túy sử dụng những người nghiện sẽ dùng mọi cách (lời nói, hành động…) để kiếm được ma túy sử dụng thỏa mãn những khó chịu trong cơ thể. Khi sử dụng ma túy xong, cơ thể không còn những hội chứng cai, tận hưởng những cảm giác dễ chịu do ma túy mang lại (phê), sau những lúc phê đó cơ thể xuất hiện những cảm xúc tiêu cực như mất niềm tin,hối hận, chán nản, không có động lực sống….
- Không có khả năng suy nghĩ, tư duy, trí nhớ giảm, cuộc sống mất phương hướng, không có hứng thú trong sinh hoạt.
Những người đang sử dụng ma túy không muốn suy nghĩ, tư duy các vấn đề, họ rất lười động não khi gặp các vấn đề khó khăn trong cuộc sống. Ma túy đưa vào cơ thể sẽ làm giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh (Endophin, Dopamin…) lên nhiều lần tạo nên sự thoải mái, dễ chịu cho cơ thể nên những người đang sử dụng ma túy, còn đối với những người bình thường thì các chất dẫn truyền thần kinh này chỉ sản sinh khi thực hiện các hoạt động như ăn uống, lao động, vui chơi, sinh hoạt tình dục… Các chất dẫn truyền thần kinh đã đáp ứng đủ cho cơ thể sự thoải mái, dễ chịu ngay cả khi cơ thể không hoạt động. Từ đó những hoạt động trong cuộc sống hàng ngày không còn tạo hứng thú cho những người sử dụng ma túy, họ thích ngồi hưởng thụ những cảm giác dễ chịu, thoiar mái mà ma túy mang lại hơn là làm những việc trong sinh hoạt cá nhân, trong những việc cần nhiều vận động thân thể hay hoạt động xã hội.
- Thích bàn luận với nhau những vấn đề liên quan đến ma túy.
Những người sử dụng ma túy hay ngồi lại với nhau bàn luận những vấn đề liên quan tới ma túy như: mua “hàng” ở đâu ngon và dễ dàng, “hàng” lần này ngon hay không ngon…. Chính trong những câu chuyện này sẽ củng cố thêm cho họ những hành vi của mình là đúng, là có nhiều người đồng cảm với hoàn cảnh của mình… Thêm vào đó những người đang sử dụng ma túy họ thu mình hơn, thu hẹp các mối quan hệ xã hội hơn nên bạn bè của những người này chỉ còn lại là những người đang sử dụng ma túy.
- Luôn nói dối để che giấu bản thân và tìm cách có tiền để sử dụng ma túy.
Những người đang sử dụng ma túy không phải lúc nào cũng có tiền để đáp ứng được lượng ma túy mà cơ thể cần. Điều này sẽ thúc đẩy đến việc họ sẽ tìm mọi cách có tiền để đi mua ma túy như: nói dối để vay tiền, mượn đồ…. Không muốn cho ai biết hiện tại mình bị nghiện ma túy để lấy lòng tin của mọi người.
- Luôn có xu hướng, hành vi để đảm bảo liều dùng quen thuộc
Sử dụng bất kỳ loại ma túy nào thì cơ thể cũng bị hiện tượng dung nạp thuốc, tức là cơ thể luôn đòi hỏi một lượng ma túy thường xuyên, đều đặn và tăng dần khi đưa vào cơ thể. Chính điều này đã thúc đẩy hành vi của người đang sử dụng ma túy luôn luôn có xu hướng hành vi để đảm bảo được lượng ma túy quen thuộc được đưa vào cơ thể. Điều này cũng lý giải hiện tượng thay đổi sinh hoạt có chu kỳ của những người đang sử dụng ma túy.
Như vậy, đối với những người đang sử dụng ma túy tâm lý của họ đặc trưng cho kiểu rối loạn tâm lý, nhân cách, không nhất quán trong lời nói và hành động. Người đang sử dụng ma túy không có hứng thú trong các sinh hoạt cá nhân và sinh hoạt xã hội. Trí nhớ giảm và đi kèm với nó còn là những tác dụng mà ma túy mang lại như tư duy kém, cuộc sống mất phương hướng, mất niềm tin và dễ dẫn đến những suy nghĩ và hành động tiêu cực.
Địa chỉ: Tầng KT - Tòa nhà 21T1 - Khu đô thị Hapulico - 83 Vũ Trọng Phụng - Thanh Xuân - Hà Nội.
Email: hanhchinhnhansu.psd@gmail.com | Facebook: Viện PSD